ПЛОШТАДОТ МАРКО

ПЛОШТАДОТ МАРКО

Нешто се случува, но не знам што.

некој граден кош се шири и се напнува,

се стеснуваат ѕитчињата на жилите, тие жлебови, жлезди

лачат голема жолчка над Загреб.

такво е небото тие денови: кошмар

без трошка светост. блок на кој сенешто е

нацртано и не е нацртано, шум

на милион нозе што се движат.

кошмар, повторуваат гласовите, кошмар

повторуваш ти. остри линии по кои

дождот слегува во своите жлебови; нокти, сигурно нокти.

околу зглобовите врзани лисје, зашто е есен и такво

што безболно минува. водите кипат

во лонците. пците црно процутуваат. тој што ми приоѓа

му приоѓа на тапо зло: кошмар, повторувам,

кошмар, повторуваат тие. целото небо

се збило во клучната коска, и никој од пустата бука

никого не слуша. а сè е ново, и сè е мачно

и сè во Загреб. очите, чиниите, нештата

преку кои се гледаме. сето свето, сето остро

сите пци, сите наши густи гласови. говорот

на градот што би гризел, борови, јато, нешто

во воздухот, под земја, во ѕидовите; нешто

над нас и некаде другаде. нешто се случува,

не знам што.

ИСТОРИЈА

Шумски пожар тоа е кога гори шума.

топлината на крошната се спушта од јужното небо:

во лисјето се замотани пратките на светлината

стеблата ги голтаат како кокошките глупавата зоб.

со стеблата во тој миг е свршено

само тоа сè уште не се знае. како што крмакот ја голта дланката.

пламенот веќе шушка во џебот од кошулата, во нејзините

набори, и денот е секако посветол.

на хоризонтот, на неговиот ’рбет, на неговите влакна

има две сонца; ја шират чурилката со присутниот мрак.

ништо тоа не задржува за себе, никаде не заминува.

без помирување; стивнува дури кога чадот ќе вползи

во слепата зоб и тука ќе остане. сè ќе се опамети;

сè околу мене наскоро ќе стане сонце,

мисли сонцето додека ги спојува гранките со околниот воздух.

низ стеблото кон земјата бегаат верверици и змии.

топлина, не знаејќи си го името, слегува по него во меката

стварност и тоа во себе пулсира, се стеснува со птиците

во истото лудило. потем од стеблото продира животното.

ја згнетува кората и кикиришките конечно ја пробиваат површината.

сега стеблото во своето длабоко молчење кукурига.

упатува во уште еден ден премногу склон кон својата минливост.

потем топлината поитува пониско. се склопчува, нечујна,

некаде во коренот, свеченоста е втерана во својот почеток,

во мудрата младост. пожарот самиот себе силно се посакува.

се простира по високите тревје како зората по сè уште темното

небо, поздрав на една полна и празна соба.

ги лиже лисјето, ја лиже кората, го лиже коренот, сè

тој по малку лиже. и поблизу е и до едното и до другото.

ниското и високото стануваат близу, краткото започнува

па продолжува со пустата работа. сега сè веќе се тресе:

помеѓу воздухот и земјата веќе не стои ништо.

некои животни си заминале, а некои други останале онаму

каде што се. над нив целата шума во нешто преоѓа,

неопипливо, водата во бањите што чисти и разбива, некоја

стивната нечист што бега ама не исчезнува, си ги згуснува редовите.

и сè е некаде и сè е никаде, и сè е осветлено.

шумски пожар тоа е кога гори шума. пожар тоа е

кога гори.

ОД поетската збирка „Долго доаѓа светлината“ во издание на ПНВ Публикации, Скопје 2025)

Препев од хрватски јазик: Ѓоко Здравески